Χωματερές και πυρκαγιές στην Άνδρο

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 02-08-2007

Του Γιώργου Λιάλιου

Οι δήμαρχοι του νησιού κατηγορούν τους κατοίκους χωριού που θέλουν την απομάκρυνσή της

Μια πυρκαγιά στην ανεξέλεγκτη χωματερή της Άνδρου, δύο αποτυχημένες απόπειρες χωροθέτησης ΧΥΤΑ και δεκάδες διαμαρτυρίες κατοίκων συνθέτουν ένα πραγματικό θέατρο παραλόγου στο δεύτερο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων. Οι τρεις δήμαρχοι του νησιού κατηγορούν εμμέσως πλην σαφώς τους κάτοικους γειτονικού, στη χωματερή, χωριού ότι βάζουν φωτιές για να πιέσουν για την απομάκρυνσή της, ενώ εκείνοι ανταπαντούν ότι η χωματερή βρίσκεται σε αρχαιολογικό χώρο. Και το υπόλοιπο νησί αντιδρά σε κάθε νέα χωροθέτηση ΧΥΤΑ, καθώς κανείς δεν θέλει τα σκουπίδια στην αυλή του, αλλά στην αυλή του γείτονά του...

Η πυρκαγιά στη χωματερή του νησιού, που βρίσκεται στη θέση Σταυροπέδα, ξέσπασε στις 8.30 προχθές το βράδυ από άγνωστη αιτία και κατασβήστηκε από την Πυροσβαστική αργά χθες το μεσημέρι. Οι τρεις δήμαρχοι του νησιού (Ανδρου, Υδρούσας και Κορθίου) είναι πεπεισμένοι ότι πρόκειται για εμπρησμό και μάλιστα κατηγορούν εμμέσως τους κατοίκους του παρακείμενου χωριού Πιτροφός. Η αιτία;

«Οι κάτοικοι του Πιτροφού επιθυμούν την απομάκρυνση της χωματερής και με τον τρόπο αυτό θέλουν να ασκήσουν πίεση στην Πολιτεία», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Ανδρου κ. Μαν. Βάμβουκας. «Οι αντιδράσεις ξεκίνησαν με αφορμή την ανακάλυψη σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από τη χωματερή αρχαιολογικού χώρου. Οι κάτοικοι πίεσαν για την απομάκρυνση της χωματερής και τελικά το υπουργείο Πολιτισμού έδωσε προθεσμία ενός έτους για την απομάκρυνσή της, προθεσμία που έληξε χθες. Εν τω μεταξύ όμως ζητήσαμε και πετύχαμε επ' αόριστον παράταση της λειτουργίας της χωματερής από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, μέχρι την κατασκευή ΧΥΤΑ».

«Δεν είναι δυνατόν να πιστεύουν ότι βάλαμε εμείς τη φωτιά, όταν αναπνέουμε εμείς και οι οικογένειές μας τις διοξίνες από την καύση των σκουπιδιών», απαντά ο κ. Δημ. Χέλμης, μέλος συλλόγου του Πιτροφού. «Ο σύνδεσμος των δήμων της Άνδρου δεν έχει κάνει τίποτα τόσα χρόνια για την απομάκρυνση της χωματερής». «Η χωροθέτηση παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, γιατί δεν υπάρχει κοινωνική συναίνεση», συμπληρώνει ο κ. Αλεξ. Μαβής, εκπρόσωπος της Ελληνικής Εταιρείας στο νησί. «Στην καλύτερη περίπτωση θα περιμένουμε ακόμα 5-6 χρόνια μέχρι να επιλεγεί θέση και κατασκευαστεί ο ΧΥΤΑ».

Σύμφωνα με τον δήμαρχο Κορθίου κ. Ιω. Γλυνό νέα θέση για τον ΧΥΤΑ, η τρίτη κατά σειρά (οι προηγούμενες δύο απορρίφθηκαν λόγω αντιδράσεων) έχει βρεθεί. «Ελπίζω να μην υπάρξουν νέες αντιδράσεις», λέει ο δήμαρχος Υδρούσας, κ. Κυρ. Θωμάς. «Το πρόβλημα είναι ότι, όπως παντού στην Ελλάδα, ο καθένας που έχει ένα οικόπεδο, προσδοκά να χτίσει. Η μελέτη για τις χρήσεις γης στην Άνδρο, που θα έδινε χώρο για χωματερή, βρίσκεται χρόνια τώρα «κολλημένη» στο ΥΠΕΧΩΔΕ. Ελλείψει κανόνων, οι κάτοικοι πιέζουν να πάνε τα σκουπίδια οπουδήποτε αλλού εκτός από τη γειτονιά τους...».

Σχόλιο: Έχει γίνει και άλλη φορά αναφορά στο θέμα των σκουπιδότοπων και τον ρόλο που μπορεί να παίξουν στην εκδήλωση πυρκαγιάς (βλέπε εδώ). Υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα που απευθύνεται καταρχήν στους τρεις δημάρχους που διατείνονται ότι την πυρκαγιά την προξένησαν οι κάτοικοι σκοπίμως. Από την στιγμή που καλώς ή κακώς υπάρχει χώρος για την ταφή των απορριμμάτων, γιατί δεν τηρούνται οι κανονισμοί υγιεινής που σημαίνει ότι ο χώρος πρέπει από «ανεξέλεγκτη χωματερή» να μετατραπεί σε «Χώρο Υγειονομικής Ταφής»; Δηλαδή γιατί α) τα απορρίμματα δεν σκεπάζονται με χώμα και δε συμπιέζονται στη συνέχεια και β) γιατί δε φυλάσσεται όπως οφείλεται ο χώρος; Εάν τηρούνταν οι ελάχιστες αυτές απαιτήσεις δεν υπήρχε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς. Το θέμα βέβαια της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι τεράστιο και ποτέ κανείς (πολιτικός) δεν έχει την βούληση να το αγγίξει, αλλά από την στιγμή που υπάρχει ο χώρος γιατί δεν λειτουργεί όπως πρέπει;