Δεν είναι οι μοναδικές. Οσες περισσότερες όμως από αυτές τις «συνήθειες» βάλουμε στην καθημερινότητά μας, τόσο λιγότερο θα καταστρέφουμε τον πλανήτη και θα υποθηκεύουμε το μέλλον μας. Δεν απαιτούν κόπο ούτε περισσότερο χρήμα - ίσα ίσα αρκετές ωφελούν και την τσέπη μας. Μπορούμε άραγε μόνοι μας να αλλάξουμε τα πράγματα; Oχι. Μπορούμε, όμως, να απαιτήσουμε από τον καθένα -πολιτικούς, δημοτικούς άρχοντες και επιχειρήσεις- να κάνει ό,τι του αναλογεί. Και ταυτόχρονα, να πάψουμε κι εμείς να αποτελούμε μέρος του προβλήματος.
• ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Προτιμήστε τον διακόπτη από το τηλεκοντρόλ. Εκπαιδευτείτε να κλείνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό και όλες εν γένει τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη αντί του τηλεκοντρόλ: θα εξοικονομήσετε ετησίως περίπου 30 ευρώ από τους λογαριασμούς του ρεύματος και θα μειώσετε τις εκπομπές CO2 κατά 300 κιλά. Μην ξεχνάτε να βγάζετε τους φορτιστές από την πρίζα, όταν δεν τους χρησιμοποιείτε. Για καθέναν θα «γλιτώσετε» την ατμόσφαιρα από 20 - 30 κιλά CO2. Μια καλή ιδέα είναι να αγοράσετε το ειδικό πολύπριζο με τον φωτεινό κόκκινο διακόπτη, ο οποίος στη θέση off σταματά την τροφοδοσία ρεύματος στις ηλεκτρικές συσκευές με τις οποίες είναι συνδεδεμένο. Η τιμή του ξεκινά από 2,5 ευρώ, ανάλογα με τις υποδοχές και το μήκος του καλωδίου. Καλό είναι να το χρησιμοποιείτε όταν οι συσκευές είναι στη θέση stand by και όχι ανοικτές. Αντικαταστήστε τους ενεργοβόρους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Προτιμήστε λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας. Θα εντυπωσιαστείτε από την ποικιλία και τους διαφορετικούς τύπους που κυκλοφορούν πια στην αγορά. Υπάρχουν ακόμα και «έξυπνοι» λαμπτήρες που διαθέτουν ειδικούς αισθητήρες, ώστε να ανάβουν όταν «αντιλαμβάνονται» κίνηση, συνεπώς ανθρώπινη παρουσία, στο δωμάτιο. Αρκεί επίσης να θυμάστε ότι μια λάμπα πυρακτώσεως των 100 W (κοστίζει περίπου 1 ευρώ) μπορεί να «κάψει» έως 1.000 ώρες, ενώ μια λάμπα εξοικονόμησης των 21 W (κοστίζει περίπου 5 - 6 ευρώ) έχει απόδοση 100 W, 3 χρόνια εγγύηση και διάρκεια ζωής τουλάχιστον όση 6 λαμπτήρες πυρακτώσεως μαζί. Συμφέρει και την τσέπη σας και τον πλανήτη. 10.000 σημεία για να ανακυκλώσετε τη μπαταρία της. Γνωρίζατε ότι πετώντας μια μπαταρία στα σκουπίδια, αυτή μπορεί να μολύνει ένα κυβικό μέτρο χώμα και 400 κυβικά μέτρα νερού; Γνωρίζατε ότι το 80% των στοιχείων από τα οποία αποτελείται μπορούν και πάλι να αξιοποιηθούν; Οι 10.000 κάδοι ανακύκλωσης μπαταριών της εταιρείας ΑΦΗΣ Α.Ε. δέχονται οποιοδήποτε είδος φορητής μπαταρίας βάρους έως 1,5 κιλό. Μην περιμένετε συνεχώς από τους άλλους να αναλάβουν δράση. Τηλεφωνώντας στο 210 8030 244 ή μέσω του ιστοτόπου www.afis.gr μπορείτε να κάνετε αίτηση για τη δωρεάν αποστολή κάδου ανακύκλωσης μπαταριών στον Δήμο, το Σχολείο, το κατάστημα, την επιχείρησή σας. Ο παλιός σας υπολογιστής δεν είναι για πέταμα. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.electrocycle.gr για να εντοπίσετε πού βρίσκεται το πλησιέστερο στον δήμο σας σημείο συλλογής ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων. Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι λιανοπωλητές υποχρεούνται για κάθε νέα πώληση να παραλαμβάνουν από τους πελάτες τους τις παλαιές όμοιας χρήσης συσκευές τους. Δυστυχώς, ελάχιστα καταστήματα το εφαρμόζουν μέχρι στιγμής. Δείξτε τους ότι σας νοιάζει: συμπληρώστε την σχετική φόρμα υποδείξεως πελατών, επισημαίνοντας την παράλειψη. Διαμαρτυρηθείτε, διεκδικήστε. Απεξαρτηθείτε από το πετρέλαιο! Εξετάστε το ενδεχόμενο να γίνετε παραγωγός ενέργειας από τον ήλιο, εγκαθιστώντας φωτοβολταϊκά συστήματα στην κατοικία σας, για τα οποία προβλέπεται και φοροαπαλλαγή της τάξης των 700 ευρώ. Κάθε KWh που παράγεται πωλείται στη ΔΕΗ προς 0,45 ευρώ στην ηπειρωτική Ελλάδα και 0,50 στα νησιά, γλιτώνοντας την ατμόσφαιρα από 1,1 κιλό CO2. Θα χρειαστεί να οπλιστείτε με υπομονή για να αντιμετωπίσετε τον κυκεώνα της γραφειοκρατίας· προσεχώς όμως ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε, στη διεύθυνση www.helapco.gr, την ιστοσελίδα του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών.
• ΦΑΓΗΤΟ
Προτιμήστε βιολογικές αγορές. Βάλτε στο τραπέζι σας τα πιστοποιημένα προϊόντα βιολογικής γεωργίας. Ενισχύστε τους ντόπιους παραγωγούς, κάνοντας τις αγορές σας από τις λαϊκές βιολογικών προϊόντων, και προτιμήστε τα εγχώρια είδη. Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά εποχής. Mακριά από τους γόνους. Στην ψαροταβέρνα, διαβάστε προσεκτικά τον κατάλογο και πείτε ΟΧΙ στο ψιλό μπαρμπουνάκι, στην αθερίνα, στο γαυράκι κάτω των 9 εκατοστών. Η διάθεση αλιευμάτων κάτω από ένα μέγεθος συντελεί στη «γονοκτονία» που γίνεται στις ελληνικές θάλασσες. «Γόνος ιχθυοτροφείου» δεν υπάρχει. Το κόστος του είναι τεράστιο και δεν συμφέρει το ιχθυοτροφείο η εμπορία του. Ενημερωθείτε για τα επιτρεπόμενα μεγέθη από τον ιστότοπο της Greenpeace, www.greenpeace.gr ή ανατρέχοντας στο τεύχος Μαΐου 2007 του ΟΙΚΟ.
• ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ
Επιλέξτε ηλεκτρικές συσκευές με βάση την ενεργειακή τους απόδοση. Προτιμήστε τα Α++, Α+, Α μοντέλα (υψηλής ενεργειακής κλάσης) έναντι των B, C. Ετσι, θα εξοικονομήσετε περίπου 25 ευρώ από τον ετήσιο λογαριασμό της ΔΕΗ και θα περιορίσετε κατά 25 κιλά τις εκπομπές CO2. Μια βόλτα στα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών θα σταθεί αρκετή για να σας καταρρίψει τον μύθο ότι τα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα είναι και πιο ακριβά: βρήκαμε ψυγείο ενεργειακής κλάσης Β με χωρητικότητα συντήρησης 214 λίτρα και κατανάλωση 450 KWh ετησίως στην τιμή των 559 ευρώ, ενώ ψυγείο άλλης μάρκας ενεργειακής κλάσης Α+ με χωρητικότητα συντήρησης 217 λίτρα και κατανάλωση 248 KWh ανά έτος στα 389 ευρώ. Τρία «καυτά» σημεία της κουζίνας. Φροντίστε τα σκεύη που χρησιμοποιείτε να «εφαρμόζουν» στις εστίες και να διαθέτουν χοντρό πάτο με μεγάλη θερμοχωρητικότητα. Ετσι η θερμότητα συγκρατείται στο εσωτερικό, συνεπώς όταν γυρίσετε τον διακόπτη στη χαμηλότερη «σκάλα», το φαγητό θα συνεχίσει να ψήνεται. Θυμηθείτε επίσης ότι αν η βάση της κατσαρόλας είναι 1 - 2 εκατοστά μικρότερη από το μάτι της κουζίνας, σπαταλάτε 20% - 30% περισσότερη ενέργεια. Και, βέβαια, το λαμπάκι που υπάρχει μέσα στο φούρνο δεν είναι διακοσμητικό: ανοίγοντας άσκοπα την πόρτα όσο το φαγητό ψήνεται, χάνεται το 20% της θερμότητας. Παίρνετε μαζί σας την πάνινη τσάντα ή το διχτάκι για ψώνια. Πολλά καταστήματα και σούπερ μάρκετ διαθέτουν στους πελάτες τους ανθεκτικές τσάντες αγορών έναντι συμβολικού αντιτίμου (1 - 3 ευρώ). Προμηθευτείτε τη δική σας και έχετέ την πάντα στην τσάντα ή στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου.
Αρνηθείτε τις πλαστικές σακούλες που «απλόχερα» σας προσφέρονται στις καθημερινές αγορές σας, γιατί τις περισσότερες φορές δεν τις χρειάζεστε: ένα μπουκάλι γάλα κι ένα πακέτο τσίχλες από το ψιλικατζίδικο μεταφέρονται και… με τα χέρια.
Την επόμενη φορά στο σούπερ μάρκετ, πριν πάρετε από το ταμείο εκτός από τις αναγκαίες και 5 έξτρα για το σπίτι, θυμηθείτε ότι για την αποσύνθεση μιας πλαστικής σακούλας απαιτούνται από 400 έως 1.000 χρόνια και ότι η συνολική ποσότητα που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα για τα ψώνια φτάνει τα 60 εκατομμύρια κιλά τον χρόνο. Βιοαποικοδομήσιμες σακούλες για σκουπίδια. Και πού θα βάζετε τώρα τα σκουπίδια; Η πλαστική σακούλα «ήτο μια κάποια λύσις». Υπάρχει όμως και καλύτερη. Πρόκειται για τις βιοαποικοδομήσιμες σακούλες, που έχουν ως βάση το άμυλο καλαμποκιού ή το άμυλο πατάτας. Αποδομούνται σε διάστημα μερικών εβδομάδων έως λίγων μηνών και διασπώνται σε διοξείδιο του άνθρακα, νερό και βιομάζα. Υπάρχουν επίσης τα φωτο-βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά, των οποίων η αποσύνθεση βασίζεται στην έκθεση στο ηλιακό φως και τη θερμότητα. Info: OIKOZΩΗ ΣΥΝ.ΠΕ. (χονδρική), Τ 26610 49294, Πλαστεμπορική (χονδρική), Τ 2310 631294 & 6947631419, Ecofamily (χονδρική-λιανική), Τ 210 4293 520, La Melusine (χονδρική), Τ 210 8981 563, 6937591746. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο σχετικό ρεπορτάζ του τεύχους Ιανουαρίου 2008, σελ. 32 ή στο site: www.kathimerini.gr (OIKO) Αποφύγετε τις συσκευασίες μιας χρήσης. Από τα 471 κιλά σκουπίδια που «παράγει» ο καθένας μας κάθε χρόνο, τα 94 κιλά είναι απόβλητα συσκευασίας! Επιλέξτε προϊόντα λαμβάνοντας σοβαρά υπ' όψιν και τη συσκευασία τους: όσο πιο λιτή, τόσο πιο φιλική προς το περιβάλλον. Επαναχρησιμοποιήστε και ανακυκλώστε. Και πού θα ανακυκλώσω. Αναζητήστε 1) τους μπλε κάδους ανακύκλωσης συσκευασιών (σε πολλά σημεία σε όλη την Ελλάδα) για τα άδεια κουτιά από πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί, λευκοσίδηρο, 2) τους ανοξείδωτους κάδους τριών ρευμάτων (νομός Αττικής) για πλαστικό και γυαλί, αλουμίνιο, εφημερίδες και χαρτί, 3) τους πράσινους κάδους με σήμα τον πελαργό (51 δήμοι νομού Αττικής) για χαρτί και έντυπο υλικό, 4) τους κίτρινους κώδωνες συλλογής χαρτιού και χαρτονιού (Δήμος Αθηναίων) για έντυπο χαρτί και χάρτινες συσκευασίες, 5) τα κέντρα ανταποδοτικής ανακύκλωσης (Δήμος Αθηναίων) για πλαστικά μπουκάλια, γυάλινες φιάλες, χάρτινες συσκευασίες και ειδικά απορρίμματα όπως κινητά τηλέφωνα και μπαταρίες. Αφήστε τις δικαιολογίες του τύπου «δεν έχω μπλε κάδο κοντά μου». Συνεννοηθείτε με τους ενοίκους της πολυκατοικίας σας ή με τους συναδέλφους, αγοράστε έναν κοινό κάδο απορριμμάτων μεγάλης χωρητικότητας και αναλάβετε εκ περιτροπής να μεταφέρετε τα ανακυκλώσιμα υλικά που θα συγκεντρώνετε κάθε εβδομάδα. Μειώστε τον όγκο τους πριν τα πετάξετε, διπλώνοντάς τα. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο σχετικό αφιέρωμα του ΟΙΚΟ Νοεμβρίου 2007 ή στο www.kathimerini.gr (OIKO) Μη μολύνετε καθαρίζοντας. Την επόμενη φορά που θα βάλετε μπουγάδα, σκεφθείτε ότι μπορείτε να το κάνετε με το μικρότερο δυνατό κόστος για το περιβάλλον: τα φωσφορικά άλατα που περιέχουν πολλά από τα συμβατικά απορρυπαντικά καταλήγουν μέσω της αποχέτευσης σε λίμνες, θάλασσες, ποτάμια, διαταράσσοντας την υδρόβια ζωή, καθώς δημιουργούν υπερτροφισμό. Αντικαταστήστε τα με οικολογικά ή με συμβατικά που περιέχουν ζεόλιθο. Aποφύγετε τα λευκαντικά με βάση το χλώριο και προμηθευτείτε ηπιότερα καθαριστικά με βάση το οξυγονούχο νερό, τη σόδα, την κιμωλία.
[...]
• ΚΗΠΟΣ ΚΑΙ ΜΠΑΛΚΟΝΙ
Διαλέξτε τα κατάλληλα φυτά. Επιλέγοντας φυτά για τον κήπο σας, προτιμήστε μεσογειακά και ενδημικά είδη, γιατί αυτά ευδοκιμούν στο κλίμα της πατρίδας μας. Αποφύγετε τα υδρόφιλα είδη, όπως το γκαζόν, γιατί έχουν μεγάλες απαιτήσεις σε νερό. Καταργήστε το λάστιχο. Μπορεί -ειδικά το καλοκαίρι με τις μεγάλες ζέστες- να συνδυάζει την ευχάριστη για πολλούς αίσθηση του πλατσουρίσματος με το πότισμα των φυτών, όμως σπαταλά μεγάλη ποσότητα νερού. Εγκαταστήστε ένα αυτόματο σύστημα με σταγόνα, είναι σαφώς πιο αποδοτικό. Για ένα μέτριο σε μέγεθος μπαλκόνι, η αγορά του θα σας στοιχίσει περίπου 60 ευρώ. Αν έχετε κήπο, επισκεφθείτε ένα γεωπονικό κατάστημα και περιγράψτε αναλυτικά πώς είναι διαρθρωμένος (δέντρα, λουλούδια, θάμνοι, κ.λπ.), ώστε να εφοδιαστείτε με τους κατάλληλους σωλήνες, διακλαδώσεις και μπεκ. Μην αφήνετε τα οργανικά σκουπίδια σας να πάνε χαμένα. Τα τσόφλια των αυγών, τα υπολείμματα από τις σαλάτες (στραγγισμένα από τα υγρά), τα φίλτρα του γαλλικού καφέ, τα ξερά φύλλα και τα κλαδάκια του κήπου σας μπορούν να μετατραπούν σε οργανικό λίπασμα υψηλής ποιότητας μέσα σε περίπου 3 - 4 μήνες.
[...]
• ΣΤΟ ΜΠΑΝΙΟ Υπάρχουν και φίλτρα εκοικονόμησης νερού. Μην αφήνετε ανοιχτή τη βρύση όταν ξυρίζεστε, πλένεστε, βουρτσίζετε τα δόντια σας.
Αντικαταστήστε τα παλαιού τύπου καζανάκια με αυτά διπλής ροής. Κοστίζουν πιο ακριβά (45 - 50 ευρώ) από τα κλασικά (14 - 15 ευρώ), όμως εξοικονομούν σημαντική ποσότητα νερού, καθώς προσφέρουν τη δυνατότητα επιλογής μικρής ή μεγάλης ροής, ανάλογα με το χρόνο πίεσης του κουμπιού.
Τοποθετήστε στις βρύσες της κουζίνας και του μπάνιου φίλτρα εξοικονόμησης νερού (2,5 - 4 ευρώ): αναμειγνύοντας αέρα μέσα στο νερό δίνουν την εντύπωση πιο δυνατής ροής μέσα από τη βρύση ή το «τηλέφωνο» του ντους. Φροντίστε να εξηγήσετε με σαφήνεια στον πωλητή αν το φίλτρο που θέλετε να αγοράσετε προορίζεται για παλαιού τύπου βρύσες με ρουμπινέ ή νέου τύπου με μείκτη. Ζεστό νερό από τον ήλιο. Γνωρίζατε ότι η πιο ενεργοβόρα οικιακή ηλεκτρική συσκευή είναι ο θερμοσίφωνας; Με μέση ισχύ τις 4 KWh, αν μείνει ανοιχτός μισή ώρα, θα καταναλώσει το ίδιο ή και περισσότερο ρεύμα από ένα κοινό κλιματιστικό που λειτουργεί μία ώρα. Επωφεληθείτε από το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη και εγκαταστήστε ηλιακό θερμοσίφωνα: θα εξοικονομήσετε τουλάχιστον 150 ευρώ ετησίως από τον λογαριασμό της ΔΕΗ και θα αποφύγετε την έκλυση 1,5 τόνου CO2! Τις συννεφιασμένες μέρες του χρόνου, όταν ο ηλεκτρικός θερμοσίφωνας είναι η μόνη λύση, ρυθμίστε τον θερμοστάτη του στους 55 - 60 βαθμούς, ώστε να μην σπαταλάτε άσκοπα ενέργεια. Ευτυχώς η φοροαπαλλαγή για την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα που είχε καταργηθεί επανήλθε.
• ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Προτιμήστε τους φορητούς υπολογιστές. Καταναλώνουν έως και 93% (!) λιγότερη ενέργεια από τους σταθερούς. Κλείνοντας από τον κεντρικό διακόπτη τα περιφερειακά συστήματα του υπολογιστή σας, όταν δεν τα χρησιμοποιείτε, π.χ. οθόνη, εκτυπωτή, μειώνετε τις εκπομπές CO2 κατά 150 - 200 κιλά περίπου το χρόνο. Αποφύγετε το τύπωμα. Περιορίστε τη χρήση του εκτυπωτή, για να αποφύγετε την σπατάλη χαρτιού: τυπώστε τα απολύτως απαραίτητα και συνηθίστε να διαβάζετε τα υπόλοιπα απευθείας από την οθόνη. Ξανατυπώστε στις αχρησιμοποίητες λευκές πίσω σελίδες ή κρατήστε τις για τις σημειώσεις σας.
• ΘΩΡΑΚΙΣΤΕ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΑΠΟ ΤΗ ΖΕΣΤΗ Ή ΤΟ ΚΡΥΟ
Προφανώς, όταν έξω έχει 45 βαθμούς υπό σκιάν και κάποιος σας προτείνει να χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα αντί κλιματιστικού για «το καλό του κλίματος», θα τον αγριοκοιτάξετε ή θα ελπίσετε πως... για το δικό του καλό απλώς σας κάνει πλάκα. Μην περιμένετε τον υδράργυρο να χτυπήσει κόκκινο, για να «οχυρώσετε» το σπίτι σας. Βάψτε τους εξωτερικούς τοίχους με ανοιχτά χρώματα. Οι μουντοί σκουρόχρωμοι εξωτερικοί τοίχοι απορροφούν το 70% - 90% της ηλιακής ακτινοβολίας, με συνέπεια την αποθήκευση θερμότητας, η οποία τελικά μεταδίδεται στο εσωτερικό του κτιρίου. Κλείστε τα παντζούρια και κατεβάστε τις τέντες φεύγοντας το πρωί για τη δουλειά. Αντί τεντών, μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε μεταλλικά σκίαστρα (οριζόντια για τα νότια ανοίγματα, κατακόρυφα για τα ανατολικά και δυτικά), επιτυγχάνοντας μείωση της θερμοκρασίας έως και 11 βαθμούς Κελσίου. Αν διαθέτετε το χώρο, φυτέψτε στην αυλή σας δέντρα. Προτιμήστε τα φυλλοβόλα, τα οποία εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία το καλοκαίρι, αλλά την αφήνουν να περάσει τον χειμώνα. Ενα δέντρο που σκιάζει την εξωτερική μονάδα ενός κλιματιστικού βελτιώνει την απόδοσή του και μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας κατά 10%. Γνωρίζατε ότι τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες ένα δέντρο που σκιάζει το σπίτι σας αντιστοιχεί με 5 κλιματιστικά που λειτουργούν επί 20 ώρες; Επωφεληθείτε από τα πλεονεκτήματα του νυχτερινού δροσισμού: αερίστε τα δωμάτια το βράδυ, που η εξωτερική θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλότερη, για να απομακρύνετε τη θερμότητα που συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της μέρας. Προτιμήστε «έξυπνα» παράθυρα. Τοποθετώντας διπλά τζάμια στα παράθυρα του σπιτιού σας, θα εξασφαλίσετε ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι, περιορίζοντας τη χρήση θερμαντικών σωμάτων (μείωση των αναγκών για θέρμανση έως και 30%) και κλιματιστικών αντίστοιχα. Χρήσιμες πληροφορίες για τα «έξυπνα» παράθυρα μπορείτε να βρείτε στο www.efficientwindows.org Ενδεικτικά, μια μέση τιμή για το απλό διπλό τζάμι ορίζεται στα 30 ευρώ / τ.μ. και στο τζάμι με ενισχυμένη υάλωση στα 75 ευρώ / τ.μ. (με ενισχυμένη υάλωση) χωρίς την τοποθέτηση. Μήπως εν τέλει ήρθε η ώρα να υιοθετήσει η Πολιτεία την φοροαπαλλαγή των ιδιοκτητών που προχωρούν σε ενεργειακές μετατροπές τέτοιου τύπου στις κατοικίες τους; Κλιματιστικά: η έσχατη λύση. Αν, πάντως, εφαρμόσετε όλα ή έστω κάποια τα παραπάνω, θα διαπιστώσετε ότι στη λύση των κλιματιστικών θα καταφεύγετε πλέον μόνο σε έσχατες συνθήκες. Ο ανεμιστήρας οροφής δροσίζει αποτελεσματικά τους εσωτερικούς χώρους, ρίχνοντας τη θερμοκρασία κατά 5 - 6 βαθμούς. Χρησιμοποιώντας τον επί 30 μέρες, θα εξοικονομήσετε περίπου 60 ευρώ από τον λογαριασμό ρεύματος και θα μειώσετε τις εκπομπές CO2 κατά 600 - 700 κιλά. Για να καλύψουμε δωμάτιο 25 - 30 τ.μ., χρειαστήκαμε ανεμιστήρα με πτερύγια μήκους 0,90 μ. (160 ευρώ), ενώ για δωμάτιο 50 τ.μ. μας πρότειναν πτερύγια 1,40 μ. (165 ευρώ). Η τοποθέτηση ειδικού διακόπτη (περίπου 40 ευρώ) θα σας δώσει τη δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης λειτουργίας του ανεμιστήρα, ανάλογα με τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Περισσότερες πληροφορίες στα σχετικά αφιερώματα στα τεύχη του ΟΙΚΟ Ιανουαρίου 2003 και Απριλίου 2005 ή στο www.kathimerini.gr (OIKO)
• ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
Υπάρχουν λύσεις για τις μετακινήσεις. Περιορίστε, όσο μπορείτε τις μετακινήσεις με το Ι.Χ. Προτιμήστε τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή -για τις κοντινές αποστάσεις- τα πόδια σας. Αν παρόλα αυτά πρέπει να χρησιμοποιήσετε το αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις σας από και προς τη δουλειά, συνεννοηθείτε με έναν συνάδελφό σας που μένει σε γειτονική περιοχή να μετακινήστε μαζί με το δικό σας ή το δικό του όχημα. Θυμηθείτε ότι το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου γίνεται από τα αυτοκίνητα και ότι περίπου το 20% - 25% των συνολικών εκπομπών CO2 οφείλεται στην αυτοκίνηση. Επισκεφθείτε τον ιστότοπο www.carpooling.gr για να βρείτε συνταξιδιώτες με τους οποίους θα μοιραστείτε τα έξοδα και την παρέα του ταξιδιού. Ελέγχετε τακτικά τα λάστιχά σας: το σωστό φούσκωμα θα σας εξοικονομήσει περίπου 25 λίτρα καυσίμου ετησίως. Αποφύγετε, όσο μπορείτε, τις μετακινήσεις με αεροπλάνο και επιλέξτε εναλλακτικά το πλοίο ή το τρένο: οι μέσες εκπομπές CO2 ανά επιβάτη στο δρομολόγιο Παρίσι-Λονδίνο ανέρχονται στα 5,45 κιλά σιδηροδρομικώς και στα 61 κιλά αεροπορικώς(!).
• ΠΡΑΣΙΝΙΣΤΕ ΤΗΝ ΤΑΡΑΤΣΑ ΜΑΣ
Με τη βοήθεια ειδικού γεωπόνου φτιάξτε τον δικό σας ταρατσόκηπο: τους καλοκαιρινούς μήνες, η εξοικονόμηση ενέργειας για τη χρήση κλιματιστικού μπορεί να φτάσει έως 50%. Υπολογίστε ως μέση ενδεικτική τιμή τα 80 ευρώ / τ.μ.
[...]
• ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Προτιμήστε τον διακόπτη από το τηλεκοντρόλ. Εκπαιδευτείτε να κλείνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό και όλες εν γένει τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη αντί του τηλεκοντρόλ: θα εξοικονομήσετε ετησίως περίπου 30 ευρώ από τους λογαριασμούς του ρεύματος και θα μειώσετε τις εκπομπές CO2 κατά 300 κιλά. Μην ξεχνάτε να βγάζετε τους φορτιστές από την πρίζα, όταν δεν τους χρησιμοποιείτε. Για καθέναν θα «γλιτώσετε» την ατμόσφαιρα από 20 - 30 κιλά CO2. Μια καλή ιδέα είναι να αγοράσετε το ειδικό πολύπριζο με τον φωτεινό κόκκινο διακόπτη, ο οποίος στη θέση off σταματά την τροφοδοσία ρεύματος στις ηλεκτρικές συσκευές με τις οποίες είναι συνδεδεμένο. Η τιμή του ξεκινά από 2,5 ευρώ, ανάλογα με τις υποδοχές και το μήκος του καλωδίου. Καλό είναι να το χρησιμοποιείτε όταν οι συσκευές είναι στη θέση stand by και όχι ανοικτές. Αντικαταστήστε τους ενεργοβόρους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Προτιμήστε λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας. Θα εντυπωσιαστείτε από την ποικιλία και τους διαφορετικούς τύπους που κυκλοφορούν πια στην αγορά. Υπάρχουν ακόμα και «έξυπνοι» λαμπτήρες που διαθέτουν ειδικούς αισθητήρες, ώστε να ανάβουν όταν «αντιλαμβάνονται» κίνηση, συνεπώς ανθρώπινη παρουσία, στο δωμάτιο. Αρκεί επίσης να θυμάστε ότι μια λάμπα πυρακτώσεως των 100 W (κοστίζει περίπου 1 ευρώ) μπορεί να «κάψει» έως 1.000 ώρες, ενώ μια λάμπα εξοικονόμησης των 21 W (κοστίζει περίπου 5 - 6 ευρώ) έχει απόδοση 100 W, 3 χρόνια εγγύηση και διάρκεια ζωής τουλάχιστον όση 6 λαμπτήρες πυρακτώσεως μαζί. Συμφέρει και την τσέπη σας και τον πλανήτη. 10.000 σημεία για να ανακυκλώσετε τη μπαταρία της. Γνωρίζατε ότι πετώντας μια μπαταρία στα σκουπίδια, αυτή μπορεί να μολύνει ένα κυβικό μέτρο χώμα και 400 κυβικά μέτρα νερού; Γνωρίζατε ότι το 80% των στοιχείων από τα οποία αποτελείται μπορούν και πάλι να αξιοποιηθούν; Οι 10.000 κάδοι ανακύκλωσης μπαταριών της εταιρείας ΑΦΗΣ Α.Ε. δέχονται οποιοδήποτε είδος φορητής μπαταρίας βάρους έως 1,5 κιλό. Μην περιμένετε συνεχώς από τους άλλους να αναλάβουν δράση. Τηλεφωνώντας στο 210 8030 244 ή μέσω του ιστοτόπου www.afis.gr μπορείτε να κάνετε αίτηση για τη δωρεάν αποστολή κάδου ανακύκλωσης μπαταριών στον Δήμο, το Σχολείο, το κατάστημα, την επιχείρησή σας. Ο παλιός σας υπολογιστής δεν είναι για πέταμα. Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.electrocycle.gr για να εντοπίσετε πού βρίσκεται το πλησιέστερο στον δήμο σας σημείο συλλογής ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων. Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι λιανοπωλητές υποχρεούνται για κάθε νέα πώληση να παραλαμβάνουν από τους πελάτες τους τις παλαιές όμοιας χρήσης συσκευές τους. Δυστυχώς, ελάχιστα καταστήματα το εφαρμόζουν μέχρι στιγμής. Δείξτε τους ότι σας νοιάζει: συμπληρώστε την σχετική φόρμα υποδείξεως πελατών, επισημαίνοντας την παράλειψη. Διαμαρτυρηθείτε, διεκδικήστε. Απεξαρτηθείτε από το πετρέλαιο! Εξετάστε το ενδεχόμενο να γίνετε παραγωγός ενέργειας από τον ήλιο, εγκαθιστώντας φωτοβολταϊκά συστήματα στην κατοικία σας, για τα οποία προβλέπεται και φοροαπαλλαγή της τάξης των 700 ευρώ. Κάθε KWh που παράγεται πωλείται στη ΔΕΗ προς 0,45 ευρώ στην ηπειρωτική Ελλάδα και 0,50 στα νησιά, γλιτώνοντας την ατμόσφαιρα από 1,1 κιλό CO2. Θα χρειαστεί να οπλιστείτε με υπομονή για να αντιμετωπίσετε τον κυκεώνα της γραφειοκρατίας· προσεχώς όμως ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε, στη διεύθυνση www.helapco.gr, την ιστοσελίδα του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών.
• ΦΑΓΗΤΟ
Προτιμήστε βιολογικές αγορές. Βάλτε στο τραπέζι σας τα πιστοποιημένα προϊόντα βιολογικής γεωργίας. Ενισχύστε τους ντόπιους παραγωγούς, κάνοντας τις αγορές σας από τις λαϊκές βιολογικών προϊόντων, και προτιμήστε τα εγχώρια είδη. Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά εποχής. Mακριά από τους γόνους. Στην ψαροταβέρνα, διαβάστε προσεκτικά τον κατάλογο και πείτε ΟΧΙ στο ψιλό μπαρμπουνάκι, στην αθερίνα, στο γαυράκι κάτω των 9 εκατοστών. Η διάθεση αλιευμάτων κάτω από ένα μέγεθος συντελεί στη «γονοκτονία» που γίνεται στις ελληνικές θάλασσες. «Γόνος ιχθυοτροφείου» δεν υπάρχει. Το κόστος του είναι τεράστιο και δεν συμφέρει το ιχθυοτροφείο η εμπορία του. Ενημερωθείτε για τα επιτρεπόμενα μεγέθη από τον ιστότοπο της Greenpeace, www.greenpeace.gr ή ανατρέχοντας στο τεύχος Μαΐου 2007 του ΟΙΚΟ.
• ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ
Επιλέξτε ηλεκτρικές συσκευές με βάση την ενεργειακή τους απόδοση. Προτιμήστε τα Α++, Α+, Α μοντέλα (υψηλής ενεργειακής κλάσης) έναντι των B, C. Ετσι, θα εξοικονομήσετε περίπου 25 ευρώ από τον ετήσιο λογαριασμό της ΔΕΗ και θα περιορίσετε κατά 25 κιλά τις εκπομπές CO2. Μια βόλτα στα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών θα σταθεί αρκετή για να σας καταρρίψει τον μύθο ότι τα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα είναι και πιο ακριβά: βρήκαμε ψυγείο ενεργειακής κλάσης Β με χωρητικότητα συντήρησης 214 λίτρα και κατανάλωση 450 KWh ετησίως στην τιμή των 559 ευρώ, ενώ ψυγείο άλλης μάρκας ενεργειακής κλάσης Α+ με χωρητικότητα συντήρησης 217 λίτρα και κατανάλωση 248 KWh ανά έτος στα 389 ευρώ. Τρία «καυτά» σημεία της κουζίνας. Φροντίστε τα σκεύη που χρησιμοποιείτε να «εφαρμόζουν» στις εστίες και να διαθέτουν χοντρό πάτο με μεγάλη θερμοχωρητικότητα. Ετσι η θερμότητα συγκρατείται στο εσωτερικό, συνεπώς όταν γυρίσετε τον διακόπτη στη χαμηλότερη «σκάλα», το φαγητό θα συνεχίσει να ψήνεται. Θυμηθείτε επίσης ότι αν η βάση της κατσαρόλας είναι 1 - 2 εκατοστά μικρότερη από το μάτι της κουζίνας, σπαταλάτε 20% - 30% περισσότερη ενέργεια. Και, βέβαια, το λαμπάκι που υπάρχει μέσα στο φούρνο δεν είναι διακοσμητικό: ανοίγοντας άσκοπα την πόρτα όσο το φαγητό ψήνεται, χάνεται το 20% της θερμότητας. Παίρνετε μαζί σας την πάνινη τσάντα ή το διχτάκι για ψώνια. Πολλά καταστήματα και σούπερ μάρκετ διαθέτουν στους πελάτες τους ανθεκτικές τσάντες αγορών έναντι συμβολικού αντιτίμου (1 - 3 ευρώ). Προμηθευτείτε τη δική σας και έχετέ την πάντα στην τσάντα ή στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου.
Αρνηθείτε τις πλαστικές σακούλες που «απλόχερα» σας προσφέρονται στις καθημερινές αγορές σας, γιατί τις περισσότερες φορές δεν τις χρειάζεστε: ένα μπουκάλι γάλα κι ένα πακέτο τσίχλες από το ψιλικατζίδικο μεταφέρονται και… με τα χέρια.
Την επόμενη φορά στο σούπερ μάρκετ, πριν πάρετε από το ταμείο εκτός από τις αναγκαίες και 5 έξτρα για το σπίτι, θυμηθείτε ότι για την αποσύνθεση μιας πλαστικής σακούλας απαιτούνται από 400 έως 1.000 χρόνια και ότι η συνολική ποσότητα που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα για τα ψώνια φτάνει τα 60 εκατομμύρια κιλά τον χρόνο. Βιοαποικοδομήσιμες σακούλες για σκουπίδια. Και πού θα βάζετε τώρα τα σκουπίδια; Η πλαστική σακούλα «ήτο μια κάποια λύσις». Υπάρχει όμως και καλύτερη. Πρόκειται για τις βιοαποικοδομήσιμες σακούλες, που έχουν ως βάση το άμυλο καλαμποκιού ή το άμυλο πατάτας. Αποδομούνται σε διάστημα μερικών εβδομάδων έως λίγων μηνών και διασπώνται σε διοξείδιο του άνθρακα, νερό και βιομάζα. Υπάρχουν επίσης τα φωτο-βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά, των οποίων η αποσύνθεση βασίζεται στην έκθεση στο ηλιακό φως και τη θερμότητα. Info: OIKOZΩΗ ΣΥΝ.ΠΕ. (χονδρική), Τ 26610 49294, Πλαστεμπορική (χονδρική), Τ 2310 631294 & 6947631419, Ecofamily (χονδρική-λιανική), Τ 210 4293 520, La Melusine (χονδρική), Τ 210 8981 563, 6937591746. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο σχετικό ρεπορτάζ του τεύχους Ιανουαρίου 2008, σελ. 32 ή στο site: www.kathimerini.gr (OIKO) Αποφύγετε τις συσκευασίες μιας χρήσης. Από τα 471 κιλά σκουπίδια που «παράγει» ο καθένας μας κάθε χρόνο, τα 94 κιλά είναι απόβλητα συσκευασίας! Επιλέξτε προϊόντα λαμβάνοντας σοβαρά υπ' όψιν και τη συσκευασία τους: όσο πιο λιτή, τόσο πιο φιλική προς το περιβάλλον. Επαναχρησιμοποιήστε και ανακυκλώστε. Και πού θα ανακυκλώσω. Αναζητήστε 1) τους μπλε κάδους ανακύκλωσης συσκευασιών (σε πολλά σημεία σε όλη την Ελλάδα) για τα άδεια κουτιά από πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί, λευκοσίδηρο, 2) τους ανοξείδωτους κάδους τριών ρευμάτων (νομός Αττικής) για πλαστικό και γυαλί, αλουμίνιο, εφημερίδες και χαρτί, 3) τους πράσινους κάδους με σήμα τον πελαργό (51 δήμοι νομού Αττικής) για χαρτί και έντυπο υλικό, 4) τους κίτρινους κώδωνες συλλογής χαρτιού και χαρτονιού (Δήμος Αθηναίων) για έντυπο χαρτί και χάρτινες συσκευασίες, 5) τα κέντρα ανταποδοτικής ανακύκλωσης (Δήμος Αθηναίων) για πλαστικά μπουκάλια, γυάλινες φιάλες, χάρτινες συσκευασίες και ειδικά απορρίμματα όπως κινητά τηλέφωνα και μπαταρίες. Αφήστε τις δικαιολογίες του τύπου «δεν έχω μπλε κάδο κοντά μου». Συνεννοηθείτε με τους ενοίκους της πολυκατοικίας σας ή με τους συναδέλφους, αγοράστε έναν κοινό κάδο απορριμμάτων μεγάλης χωρητικότητας και αναλάβετε εκ περιτροπής να μεταφέρετε τα ανακυκλώσιμα υλικά που θα συγκεντρώνετε κάθε εβδομάδα. Μειώστε τον όγκο τους πριν τα πετάξετε, διπλώνοντάς τα. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο σχετικό αφιέρωμα του ΟΙΚΟ Νοεμβρίου 2007 ή στο www.kathimerini.gr (OIKO) Μη μολύνετε καθαρίζοντας. Την επόμενη φορά που θα βάλετε μπουγάδα, σκεφθείτε ότι μπορείτε να το κάνετε με το μικρότερο δυνατό κόστος για το περιβάλλον: τα φωσφορικά άλατα που περιέχουν πολλά από τα συμβατικά απορρυπαντικά καταλήγουν μέσω της αποχέτευσης σε λίμνες, θάλασσες, ποτάμια, διαταράσσοντας την υδρόβια ζωή, καθώς δημιουργούν υπερτροφισμό. Αντικαταστήστε τα με οικολογικά ή με συμβατικά που περιέχουν ζεόλιθο. Aποφύγετε τα λευκαντικά με βάση το χλώριο και προμηθευτείτε ηπιότερα καθαριστικά με βάση το οξυγονούχο νερό, τη σόδα, την κιμωλία.
[...]
• ΚΗΠΟΣ ΚΑΙ ΜΠΑΛΚΟΝΙ
Διαλέξτε τα κατάλληλα φυτά. Επιλέγοντας φυτά για τον κήπο σας, προτιμήστε μεσογειακά και ενδημικά είδη, γιατί αυτά ευδοκιμούν στο κλίμα της πατρίδας μας. Αποφύγετε τα υδρόφιλα είδη, όπως το γκαζόν, γιατί έχουν μεγάλες απαιτήσεις σε νερό. Καταργήστε το λάστιχο. Μπορεί -ειδικά το καλοκαίρι με τις μεγάλες ζέστες- να συνδυάζει την ευχάριστη για πολλούς αίσθηση του πλατσουρίσματος με το πότισμα των φυτών, όμως σπαταλά μεγάλη ποσότητα νερού. Εγκαταστήστε ένα αυτόματο σύστημα με σταγόνα, είναι σαφώς πιο αποδοτικό. Για ένα μέτριο σε μέγεθος μπαλκόνι, η αγορά του θα σας στοιχίσει περίπου 60 ευρώ. Αν έχετε κήπο, επισκεφθείτε ένα γεωπονικό κατάστημα και περιγράψτε αναλυτικά πώς είναι διαρθρωμένος (δέντρα, λουλούδια, θάμνοι, κ.λπ.), ώστε να εφοδιαστείτε με τους κατάλληλους σωλήνες, διακλαδώσεις και μπεκ. Μην αφήνετε τα οργανικά σκουπίδια σας να πάνε χαμένα. Τα τσόφλια των αυγών, τα υπολείμματα από τις σαλάτες (στραγγισμένα από τα υγρά), τα φίλτρα του γαλλικού καφέ, τα ξερά φύλλα και τα κλαδάκια του κήπου σας μπορούν να μετατραπούν σε οργανικό λίπασμα υψηλής ποιότητας μέσα σε περίπου 3 - 4 μήνες.
[...]
• ΣΤΟ ΜΠΑΝΙΟ Υπάρχουν και φίλτρα εκοικονόμησης νερού. Μην αφήνετε ανοιχτή τη βρύση όταν ξυρίζεστε, πλένεστε, βουρτσίζετε τα δόντια σας.
Αντικαταστήστε τα παλαιού τύπου καζανάκια με αυτά διπλής ροής. Κοστίζουν πιο ακριβά (45 - 50 ευρώ) από τα κλασικά (14 - 15 ευρώ), όμως εξοικονομούν σημαντική ποσότητα νερού, καθώς προσφέρουν τη δυνατότητα επιλογής μικρής ή μεγάλης ροής, ανάλογα με το χρόνο πίεσης του κουμπιού.
Τοποθετήστε στις βρύσες της κουζίνας και του μπάνιου φίλτρα εξοικονόμησης νερού (2,5 - 4 ευρώ): αναμειγνύοντας αέρα μέσα στο νερό δίνουν την εντύπωση πιο δυνατής ροής μέσα από τη βρύση ή το «τηλέφωνο» του ντους. Φροντίστε να εξηγήσετε με σαφήνεια στον πωλητή αν το φίλτρο που θέλετε να αγοράσετε προορίζεται για παλαιού τύπου βρύσες με ρουμπινέ ή νέου τύπου με μείκτη. Ζεστό νερό από τον ήλιο. Γνωρίζατε ότι η πιο ενεργοβόρα οικιακή ηλεκτρική συσκευή είναι ο θερμοσίφωνας; Με μέση ισχύ τις 4 KWh, αν μείνει ανοιχτός μισή ώρα, θα καταναλώσει το ίδιο ή και περισσότερο ρεύμα από ένα κοινό κλιματιστικό που λειτουργεί μία ώρα. Επωφεληθείτε από το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη και εγκαταστήστε ηλιακό θερμοσίφωνα: θα εξοικονομήσετε τουλάχιστον 150 ευρώ ετησίως από τον λογαριασμό της ΔΕΗ και θα αποφύγετε την έκλυση 1,5 τόνου CO2! Τις συννεφιασμένες μέρες του χρόνου, όταν ο ηλεκτρικός θερμοσίφωνας είναι η μόνη λύση, ρυθμίστε τον θερμοστάτη του στους 55 - 60 βαθμούς, ώστε να μην σπαταλάτε άσκοπα ενέργεια. Ευτυχώς η φοροαπαλλαγή για την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα που είχε καταργηθεί επανήλθε.
• ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Προτιμήστε τους φορητούς υπολογιστές. Καταναλώνουν έως και 93% (!) λιγότερη ενέργεια από τους σταθερούς. Κλείνοντας από τον κεντρικό διακόπτη τα περιφερειακά συστήματα του υπολογιστή σας, όταν δεν τα χρησιμοποιείτε, π.χ. οθόνη, εκτυπωτή, μειώνετε τις εκπομπές CO2 κατά 150 - 200 κιλά περίπου το χρόνο. Αποφύγετε το τύπωμα. Περιορίστε τη χρήση του εκτυπωτή, για να αποφύγετε την σπατάλη χαρτιού: τυπώστε τα απολύτως απαραίτητα και συνηθίστε να διαβάζετε τα υπόλοιπα απευθείας από την οθόνη. Ξανατυπώστε στις αχρησιμοποίητες λευκές πίσω σελίδες ή κρατήστε τις για τις σημειώσεις σας.
• ΘΩΡΑΚΙΣΤΕ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΑΠΟ ΤΗ ΖΕΣΤΗ Ή ΤΟ ΚΡΥΟ
Προφανώς, όταν έξω έχει 45 βαθμούς υπό σκιάν και κάποιος σας προτείνει να χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα αντί κλιματιστικού για «το καλό του κλίματος», θα τον αγριοκοιτάξετε ή θα ελπίσετε πως... για το δικό του καλό απλώς σας κάνει πλάκα. Μην περιμένετε τον υδράργυρο να χτυπήσει κόκκινο, για να «οχυρώσετε» το σπίτι σας. Βάψτε τους εξωτερικούς τοίχους με ανοιχτά χρώματα. Οι μουντοί σκουρόχρωμοι εξωτερικοί τοίχοι απορροφούν το 70% - 90% της ηλιακής ακτινοβολίας, με συνέπεια την αποθήκευση θερμότητας, η οποία τελικά μεταδίδεται στο εσωτερικό του κτιρίου. Κλείστε τα παντζούρια και κατεβάστε τις τέντες φεύγοντας το πρωί για τη δουλειά. Αντί τεντών, μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε μεταλλικά σκίαστρα (οριζόντια για τα νότια ανοίγματα, κατακόρυφα για τα ανατολικά και δυτικά), επιτυγχάνοντας μείωση της θερμοκρασίας έως και 11 βαθμούς Κελσίου. Αν διαθέτετε το χώρο, φυτέψτε στην αυλή σας δέντρα. Προτιμήστε τα φυλλοβόλα, τα οποία εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία το καλοκαίρι, αλλά την αφήνουν να περάσει τον χειμώνα. Ενα δέντρο που σκιάζει την εξωτερική μονάδα ενός κλιματιστικού βελτιώνει την απόδοσή του και μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας κατά 10%. Γνωρίζατε ότι τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες ένα δέντρο που σκιάζει το σπίτι σας αντιστοιχεί με 5 κλιματιστικά που λειτουργούν επί 20 ώρες; Επωφεληθείτε από τα πλεονεκτήματα του νυχτερινού δροσισμού: αερίστε τα δωμάτια το βράδυ, που η εξωτερική θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλότερη, για να απομακρύνετε τη θερμότητα που συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της μέρας. Προτιμήστε «έξυπνα» παράθυρα. Τοποθετώντας διπλά τζάμια στα παράθυρα του σπιτιού σας, θα εξασφαλίσετε ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι, περιορίζοντας τη χρήση θερμαντικών σωμάτων (μείωση των αναγκών για θέρμανση έως και 30%) και κλιματιστικών αντίστοιχα. Χρήσιμες πληροφορίες για τα «έξυπνα» παράθυρα μπορείτε να βρείτε στο www.efficientwindows.org Ενδεικτικά, μια μέση τιμή για το απλό διπλό τζάμι ορίζεται στα 30 ευρώ / τ.μ. και στο τζάμι με ενισχυμένη υάλωση στα 75 ευρώ / τ.μ. (με ενισχυμένη υάλωση) χωρίς την τοποθέτηση. Μήπως εν τέλει ήρθε η ώρα να υιοθετήσει η Πολιτεία την φοροαπαλλαγή των ιδιοκτητών που προχωρούν σε ενεργειακές μετατροπές τέτοιου τύπου στις κατοικίες τους; Κλιματιστικά: η έσχατη λύση. Αν, πάντως, εφαρμόσετε όλα ή έστω κάποια τα παραπάνω, θα διαπιστώσετε ότι στη λύση των κλιματιστικών θα καταφεύγετε πλέον μόνο σε έσχατες συνθήκες. Ο ανεμιστήρας οροφής δροσίζει αποτελεσματικά τους εσωτερικούς χώρους, ρίχνοντας τη θερμοκρασία κατά 5 - 6 βαθμούς. Χρησιμοποιώντας τον επί 30 μέρες, θα εξοικονομήσετε περίπου 60 ευρώ από τον λογαριασμό ρεύματος και θα μειώσετε τις εκπομπές CO2 κατά 600 - 700 κιλά. Για να καλύψουμε δωμάτιο 25 - 30 τ.μ., χρειαστήκαμε ανεμιστήρα με πτερύγια μήκους 0,90 μ. (160 ευρώ), ενώ για δωμάτιο 50 τ.μ. μας πρότειναν πτερύγια 1,40 μ. (165 ευρώ). Η τοποθέτηση ειδικού διακόπτη (περίπου 40 ευρώ) θα σας δώσει τη δυνατότητα αυξομείωσης της έντασης λειτουργίας του ανεμιστήρα, ανάλογα με τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Περισσότερες πληροφορίες στα σχετικά αφιερώματα στα τεύχη του ΟΙΚΟ Ιανουαρίου 2003 και Απριλίου 2005 ή στο www.kathimerini.gr (OIKO)
• ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
Υπάρχουν λύσεις για τις μετακινήσεις. Περιορίστε, όσο μπορείτε τις μετακινήσεις με το Ι.Χ. Προτιμήστε τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή -για τις κοντινές αποστάσεις- τα πόδια σας. Αν παρόλα αυτά πρέπει να χρησιμοποιήσετε το αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις σας από και προς τη δουλειά, συνεννοηθείτε με έναν συνάδελφό σας που μένει σε γειτονική περιοχή να μετακινήστε μαζί με το δικό σας ή το δικό του όχημα. Θυμηθείτε ότι το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου γίνεται από τα αυτοκίνητα και ότι περίπου το 20% - 25% των συνολικών εκπομπών CO2 οφείλεται στην αυτοκίνηση. Επισκεφθείτε τον ιστότοπο www.carpooling.gr για να βρείτε συνταξιδιώτες με τους οποίους θα μοιραστείτε τα έξοδα και την παρέα του ταξιδιού. Ελέγχετε τακτικά τα λάστιχά σας: το σωστό φούσκωμα θα σας εξοικονομήσει περίπου 25 λίτρα καυσίμου ετησίως. Αποφύγετε, όσο μπορείτε, τις μετακινήσεις με αεροπλάνο και επιλέξτε εναλλακτικά το πλοίο ή το τρένο: οι μέσες εκπομπές CO2 ανά επιβάτη στο δρομολόγιο Παρίσι-Λονδίνο ανέρχονται στα 5,45 κιλά σιδηροδρομικώς και στα 61 κιλά αεροπορικώς(!).
• ΠΡΑΣΙΝΙΣΤΕ ΤΗΝ ΤΑΡΑΤΣΑ ΜΑΣ
Με τη βοήθεια ειδικού γεωπόνου φτιάξτε τον δικό σας ταρατσόκηπο: τους καλοκαιρινούς μήνες, η εξοικονόμηση ενέργειας για τη χρήση κλιματιστικού μπορεί να φτάσει έως 50%. Υπολογίστε ως μέση ενδεικτική τιμή τα 80 ευρώ / τ.μ.
[...]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου